są miejsca, o których chciałoby się zapomnieć. które budzą skrajne emocje. z jednej strony złość i pytania - dlaczego? z drugiej strony - skłaniają do refleksji i docenienia tego, co mamy. a mamy najważniejszy atrybut ludzkości - wolność. wizyta w Auschwitz-Birkenau to trudne, ale i potrzebne doświadczenie. zdecydowanie każdy przynajmniej raz w życiu powinien odwiedzić takie miejsce, żeby sobie uświadomić i przypomnieć w jak wygodnych czasach obecnie żyjemy.
wizytę w Auschwitz rozpoczynamy od przejścia przez bramę, nad którą widnieje przewrotny napis "Arbeit macht frei" - "Praca czyni wolnym". nie trzeba mówić, że w tym miejscu człowiek stawał się wolnym w chwili śmierci...
każde z miejsc, przez które się przechodzi skłania do refleksji. idąc standardowym szlakiem zwiedzania mijamy ekspozycje związane z historią obozu, a przede wszystkim ludzi. Pani Przewodnik z przejęciem, bez cienia rutyny, opowiada o wielogodzinnym transporcie ludzi do obozu, o etapach selekcji... o trudnym życiu w obozowych realiach, o etapach przechodzenia przez wrota śmierci.
patrząc na mury tego miejsca, na budynki, drut kolczasty, trudno sobie wyobrazić obozowe życie. tłumy wycieńczonych ludzi. kontrast pomiędzy więźniami a nazistami.
standardowe zwiedzanie obejmuje około 2,5 godziny zwiedzania obszaru Auschwitz. kolejna godzina to wędrówki po otwartym obszarze Birkenau. wielkość obszaru oraz ruiny obozowych zabudowań potęgują wyobrażenia o tragedii, która miała tu miejsce. ruiny krematoriów, okoliczny las, w którym zakopywano ludzkie szczątki... a co robiono z popiołem z pieców krematoryjnych? wywożono na okoliczne pola... podobno działały jak najlepszy nawóz...
o tragedii, której dopuścili się naziści można wiele opowiadać. przytaczać niekończące się historie i wspomnienia tych, którzy przetrwali. a przetrwało niewiele osób. średnia długość obozowego życia wynosiła od kilku dni, a w nielicznych przypadkach do maksymalnie kilku miesięcy. katorżnicza praca, dramatyczne warunki życia, mnożące się choroby, nieludzkie traktowanie - to wszystko wpływało na długość życia w obozie. mówiąc, że ogranicza nas tylko nasza wyobraźnia - trzeba wprost powiedzieć, że wyobraźnia nazistów nie miała granic.. sposoby tortur, upokorzenia, zadawania bólu i cierpienia - zarówno fizycznego jak i psychicznego to była ich specjalność.
o tej tragedii nigdy nie wolno zapomnieć. i nie wolno dopuścić by się kiedykolwiek powtórzyła...
Ludzie ludziom
zgotowali ten los
Zofia Nałkowska
"Medaliony"